Sobota, 27 kwietnia 2024 r.   (IV tydzień Okresu Wielkanocnego)  

Matka Boża czczona jest w naszej parafi w słynącym łaskami obrazie

Święty Mikołaj z Bari

Uroczystość św. Mikołaja

6 grudnia

Zapraszamy na roraty o 6.45.

Imię MIKOŁAJ
z greckiego zwycięzca ludu.

Atrybut:
anioł, anioł z mitrą, chleb, troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku, trzy jabłka, trzy złote kule na księdze lub w dłoni (posag, jaki według legendy podarował biednym pannom), pastorał, księga, kotwica, sakiewka z pieniędzmi, trzy sakiewki, okręt, worek prezentów.

W ikonografii
św. Mikołaj przedstawiany jest w stroju biskupa rytu łacińskiego lub greckiego.

Jest patronem:
Grecji, Rusi, Antwerpii, Berlina, Miry, Moskwy, Nowogrodu;
bednarzy, cukierników, dzieci, flisaków, jeńców, kupców, marynarzy, młynarzy, notariuszy, panien, piekarzy, pielgrzymów, piwowarów, podróżnych, rybaków, sędziów, studentów, więźniów, żeglarzy.

Z życia św. Mikołaja
Mikołaj urodził się w Patras w Grecji około 270 r. Był jedynym dzieckiem zamożnych rodziców, uproszonym ich gorącymi modłami. Od młodości wyróżniał się nie tylko pobożnością, ale także wrażliwością na niedolę bliźnich. Po śmierci rodziców swoim znacznym majątkiem chętnie dzielił się z potrzebującymi. Wybrany na biskupa miasta Miry (obecnie Demre) podbił sobie serca wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troskliwością o ich potrzeby materialne. Cuda, które czynił, przysparzały mu większej jeszcze chwały.

Święty Grzegorz I Wielki w żywocie św. Mikołaja podaje, że w czasie prześladowania, jakie wybuchło za cesarza Dioklecjana i Maksymiana (początek IV w.), Święty został uwięziony. Uwolnił go dopiero edykt mediolański w 313 r. Święty Mikołaj uczestniczył także w pierwszym soborze powszechnym w Nicei (325 r.), na którym potępione zostały przez biskupów błędy Ariusza.

Po długich latach błogosławionych rządów Święty odszedł po nagrodę do Pana 6 grudnia (stało się to między 345 a 352 r.). Ciało Świętego zostało pochowane ze czcią w Mirze, gdzie przetrwało do 1087 r. 9 maja tegoż roku zostało przewiezione do włoskiego miasta Bari. 29 września 1089 r. uroczyście poświęcił jego grobowiec w bazylice wystawionej ku jego czci papież Urban II.

 

Modlitwy do św. Mikołaja

 

Więcej na brewiarz.pl

LITANIA DO ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA

Kyrie, elejson. Chryste, elejson.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.

Święty Mikołaju, Cudotwórco,
módl się za nami.

Święty Mikołaju, wspomożycielu ubogich,
Święty Mikołaju, obrońco dziewic,
Święty Mikołaju, opiekunie żeglujących,
Święty Mikołaju, wskrzesicielu umarłych,
Święty Mikołaju, odnowicielu świątyń bożych,
Święty Mikołaju, pocieszycielu strapionych,
Święty Mikołaju, ucieczko chorych,
Święty Mikołaju, biskupie cudownie wybrany,
Święty Mikołaju, dobry pasterzu wiernych,
Święty Mikołaju, pogromco złych duchów,
Święty Mikołaju, słowa Bożego głosicielu,
Święty Mikołaju, walczący ze zbrodniami,
Święty Mikołaju, zdrowie niemocnych,
Święty Mikołaju, podporo więźniów,
Święty Mikołaju, strzegący tajemnic,
Święty Mikołaju, szczodry jałmużniku,
Święty Mikołaju, miłujący ubóstwo,
Święty Mikołaju, podporo wstrzemięźliwości,
Święty Mikołaju, opiekunie sierot,
Święty Mikołaju, opiekunie rodzin,
Święty Mikołaju, naśladowco cnót Chrystusowych,
Święty Mikołaju, pośredniku nasz u Pana,
Święty Mikołaju, ratunku konających,
Święty Mikołaju, wybawicielu dusz czyśćcowych,
Święty Mikołaju, ucieczko w każdej potrzebie,
Święty Mikołaju, ojcze nasz najlepszy,
Święty Mikołaju, patronie naszego kościoła,
Święty Mikołaju, opiekunie parafii naszej,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

K. Módl się za nami, święty Mikołaju,
W. abyśmy stali się godnymi obietnic Chrystusowych.

K. Módlmy się:
Miłosierny Ojcze Niebieski, dziękujemy łaskawości Twojej za to, że świętego Mikołaja naznaczyłeś nam jako patrona i opiekuna; racz nas przez całe życie prowadzić drogą przykazań Twoich, abyśmy będąc z łaski Twojej wezwani, za Jego przyczyną służyć Ci mogli na wieki ze świętymi w niebie.
Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

MODLITWA DZIECKA DO ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA

Przybądź, święty Mikołaju
Zejdź z niebieskich wzgórz.
Grzeczne dzieci Cię czekają,
Choć posnęły już.

Przy łóżeczku anioł Boży,
Czuwa Anioł Stróż.
On Ci z lekka drzwi otworzy,
A Ty dary złóż.

in Nasza parafia

Tarczyn zalicza się do trzech najstarszych (obok Białej Rawskiej i Mszczonowa) ośrodków kościelnych istniejących na południowym Mazowszu (XI–XII w.), a zachowany do dziś gotycki, częściowo zbarokizowany kościół pod wezwaniem św. Mikołaja należy do najstarszych świątyń na Mazowszu.

Prawa miejskie nadał Tarczynowi książę mazowiecki Kazimierz I w 1353 r. Stało się to dzięki staraniom książęcego kapelana Jana, proboszcza tarczyńskiego. Wtedy też prawdopodobnie został zbudowany drewniany kościół pod wezwaniem Św. Mikołaja, być może na miejscu jeszcze wcześniejszej świątyni z XII w. Z kolei budowę murowanego kościoła w stylu gotyckim, zachowanego do dziś, rozpoczęto w pierwszym ćwierćwieczu XVI stulecia.

Od końca XV w. do XVIII w. oprócz kościoła parafialnego istniał także na przedmieściu kościół filialny pod wezwaniem św. Doroty.

Od 1406 r. Tarczyn znajdował się w posiadaniu proboszczów kolegiaty św. Jana w Warszawie.

W XVI w. Tarczyn pełnił funkcję miasta powiatowego.

Prawa miejskie utracił na mocy ukazu carskiego z 1869 r.; były to represje za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym 1863 r. Tarczyn ponownie otrzymał status miasta 1 stycznia 2003 r.

Kościół pod wezwaniem Św. Mikołaja

Budowę murowanego z cegły kościoła w stylu gotyckim rozpoczęto w pierwszym ćwierćwieczu XVI stulecia. Kościół miał dwie kaplice: południową – św. Anny, wzniesioną w 1511 r., oraz północną – św. Stanisława, ufundowaną w 1526 r. przez proboszcza tarczyńskiego Abrahama Chełchowskiego.

W latach 1623–30, dzięki staraniom ks. Gabriela Prowansjusza Władysławskiego (wychowawcy synów króla Władysława IV, sekretarza królewskiego), kościół został gruntownie przebudowany, m.in. przedłużony w kierunku zachodnim wraz z przesklepieniem wnętrza. Pomimo tych przekształceń bryła budowli zachowała wiele cech gotyckich.

Pod koniec XVII w. (przed 1694 r.) kościół zyskał barokową trójdzielną fasadę, z kamiennymi figurami św. Kazimierza i św. Jana Chrzciciela. Obecnie w niszach fasady znajdują się piaskowcowe rzeźby św. Stanisława i św. Mikołaja z końca XVII w.; figura św. Jana Chrzciciela została umieszczona w elewacji południowej, a św. Kazimierza we wnęce prezbiterium od wschodu. Fasadę kościoła ufundował ks. Kazimierz Jan Szczuka, późniejszy biskup chełmiński. On też zajął się odbudową świątyni, która spłonęła podczas pożaru miasta w 1704 r.

W 1823 r. kościół został odnowiony; w tym czasie przeprowadzono rozbiórkę kaplicy św. Stanisława, a kaplicę św. Anny zamieniono na kruchtę. W latach 1840–42 ponownie odnowiono świątynię. Wtedy też wzniesiono klasycystyczną dzwonnicę, w której znajduje się dzwon z 1841 r.

Na początku XX w., przed 1918 r., przebudowano zakrystię oraz odmalowano wnętrze kościoła.

 

Wnętrze kościoła - zabytki

 

Źródła:

1. Kalwarczyk G. Przewodnik po parafiach i kościołach archidiecezji warszawskiej. Tom 1. Parafie pozawarszawskie. Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2016

2. Galicka I., Sygietyńska H. (red.). Katalog zabytków sztuki w Polsce. Tom X. Województwo warszawskie. Zeszyt 5. Powiat grójecki. Warszawa 1971.

3. Golański J. Z dziejów Tarczyna. Regionalny Ośrodek Kultury w Tarczynie, Tarczyn 1997.

We wnętrzu kościoła warto zwrócić szczególną uwagę na:

  • dwie kamienne kropielnice (XV–XVI w.),
  • wczesnobarokową chrzcielnicę z czerwonego marmuru, z herbem fundatora ks. Gabriela Prowansjusza (około 1623 r.),
  • epitafia z marmuru, upamiętniające m.in. ks. Gabriela Prowansjusza, sekretarza królewskiego (1631 r.), Marcina Dębskiego, burgrabiego i wicestarostę czerskiego (1644 r.), ks. Kazimierza Jana Szczukę, biskupa chełmińskiego (1714 r.),
  • barokowy prospekt organowy (3 ćwierćwiecze XVII w.),
  • ambonę (pierwsza połowa XVIII w.).

Zachowały się również barokowa monstrancja i puszka na komunikanty (początek XVIII w.), dwa ornaty (XVIII w.) oraz krzyż ołtarzowy (XIX w.).

Na uwagę zasługuje znajdujący się w nawie głównej obraz "Trójca Święta i św. Józef" Michaela Leopolda Willmanna (1630–1706), zwanego śląskim Rembrandtem.

Ołtarz główny oraz cztery ołtarze boczne pochodzą z połowy XIX w. W ołtarzu głównym umieszczono obraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, w ołtarzach bocznych:

  • obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, z XVII w., a na zasuwie obraz Zwiastowanie, pędzla Franciszka Tegazzo, z drugiej połowy XIX w. (po lewej),
  • obraz św. Mikołaja, pędzla Franciszka Tegazzo, z 1852 r. (po prawej),
  • barokową rzeźbę Chrystusa Ukrzyżowanego, z XVIII w. (po lewej),
  • obraz św. Antoniego z Padwy, pędzla Franciszka Tegazzo, z 1861 r. (po prawej).

Zamknięte ostrołukowo okna zdobią witraże przedstawiające: Chrystusa – rękojmię naszego zmartwychwstania, Chrystusa udzielającego się w Eucharystii (w prezbiterium), św. Maksymiliana Kolbego, ks. Piotra Skargę, św. Jadwigę Królową (po prawej) oraz św. Stanisława Kostkę i bł. Czesława (po lewej).

 

Źródła:

1. Kalwarczyk G. Przewodnik po parafiach i kościołach archidiecezji warszawskiej. Tom 1. Parafie pozawarszawskie. Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2016

2. Galicka I., Sygietyńska H. (red.). Katalog zabytków sztuki w Polsce. Tom X. Województwo warszawskie. Zeszyt 5. Powiat grójecki. Warszawa 1971.

3. Golański J. Z dziejów Tarczyna. Regionalny Ośrodek Kultury w Tarczynie, Tarczyn 1997.