Witamy
Zachęta
- Gorzkie żale, przybywajcie,
Serca nasze przenikajcie. - Rozpłyńcie się, me źrenice,
Toczcie smutnych łez krynice. - Słońce, gwiazdy, omdlewają,
Żałobą się pokrywają. - Płaczą rzewnie Aniołowie,
A któż żałość ich wypowie? - Opoki się twarde krają.
Z grobów umarli powstają. - Cóż jest, pytam, co się dzieje?
Wszystko stworzenie truchleje! - Na ból Męki Chrystusowej
Żal przejmuje bez wymowy. - Uderz, Jezu, bez odwłoki
W twarde serc naszych opoki! - Jezu mój, we krwi ran Swoich
Obmyj duszę z grzechów moich! - Upał serca swego chłodzę,
Gdy w przepaść Męki Twej wchodzę.
CZĘŚĆ PIERWSZA
Tę część Gorzkich żali odprawia się w I i IV Niedzielę Wielkiego Postu.
Intencja
Przy pomocy łaski Bożej przystępujemy do rozważania Męki Pana naszego Jezusa Chrystusa.
Ofiarować je będziemy Ojcu niebieskiemu na cześć i chwałę Jego Boskiego majestatu, pokornie Mu dziękując za wielką i niepojętą miłość ku rodzajowi ludzkiemu, iż raczył zesłać Syna Swego, aby za nas wycierpiał okrutne męki i śmierć podjął krzyżową. To rozmyślanie ofiarujemy również ku czci Najświętszej Maryi Panny, Matki Bolesnej, oraz ku uczczeniu Świętych Pańskich, którzy wyróżniali się nabożeństwem ku Męce Chrystusowej.
W pierwszej części będziemy rozważali, co Pan Jezus wycierpiał od modlitwy w Ogrójcu aż do niesłusznego przed sądem oskarżenia. Te zniewagi i zelżywości temuż Panu za nas bolejącemu ofiarujemy za Kościół święty katolicki, za najwyższego Pasterza z całym duchowieństwem, nadto za nieprzyjaciół krzyża Chrystusowego i wszystkich niewiernych, aby im Pan Bóg dał łaskę nawrócenia i opamiętania.
Hymn
- Żal duszę ściska, serce boleść czuje,
gdy słodki Jezus na śmierć się gotuje;
Klęczy w Ogrojcu, gdy krwawy pot leje,
Me serce mdleje. - Pana świętości uczeń zły całuje,
Żołnierz okrutny powrózmi krępuje,
Jezus tym więzom dla nas się poddaje
Na śmierć wydaje. - Bije, popycha tłum nieposkromiony
Nielitościwie z tej i z owej strony,
Za włosy targa; znosi w cierpliwości
Król z wysokości. - Zsiniałe przedtem krwią zachodzą usta,
Gdy zbrojną żołnierz rękawicą chlusta;
Wnet się zmieniło w płaczliwe wzdychanie
Serca kochanie. - Oby się serce we zły rozpływało,
Że Cię mój Jezu, sprośnie obrażało!
Żal mi, ach żal mi ciężkich moich złości
Dla Twej miłości.
Lament duszy nad cierpiącym Jezusem
- Jezu, na zabicie okrutne,
Cichy Baranku od wrogów szukany,
Jezu mój kochany! - Jezu, za trzydzieści srebrników
Od niewdzięcznego ucznia zaprzedany,
Jezu mój kochany! - Jezu, w ciężkim smutku żałością,
Jakoś sam wyznał, przed śmiercią nękany,
Jezu mój kochany! - Jezu, na modlitwie w Ogrojcu
Strumieniem potu krwawego zalany,
Jezu mój kochany! - Jezu, całowaniem zdradliwym
od niegodnego Judasza wydany,
Jezu mój kochany! - Jezu, powrozami grubymi
od swawolnego żołdactwa związany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od pospólstwa zelżywie
Przed Annaszowym sądem znieważany,
Jezu mój kochany! - Jezu, przez ulice sromotnie
Przed sąd Kajfasza za włosy targany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od Malchusa srogiego
Ręką zbrodniczą wypoliczkowany,
Jezu mój kochany! - Jezu od fałszywych dwóch świadków
Za zwodziciela niesłusznie podany,
Jezu mój kochany!
Bądź pozdrowiony, bądź pochwalony,
Dla nas zelżony i pohańbiony.
Bądź uwielbiony, bądź wysławiony,
Boże nieskończony!
Rozmowa duszy z Matką Bolesną
- Ach! Ja Matka tak żałosna!
Boleść Mnie ściska nieznośna,
Miecz me serce przenika,
Miecz me serce przenika. - Czemuś, Matko ukochana,
Ciężko na sercu stroskana?
Czemu wszystka truchlejesz? - Co mię pytasz? Wszystkam w mdłości,
Mówić nie mogę w żałości,
Krew mi serce zalewa. - Powiedz mi, o Panno moja,
Czemu blednieje twarz Twoja?
Czemu gorzkie łzy lejesz? - Widzę, że Syn ukochany,
W Ogrojcu cały zalany
Potu krwawym potokiem. - O Matko, źródło miłości,
Niech czuję gwałt Twej żałości!
Dozwól mi z sobą płakać!
Któryś za nas cierpiał rany,
Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami. (3 razy)
CZĘŚĆ DRUGA
Tę część Gorzkich żali odprawia się w II i V Niedzielę Wielkiego Postu.
Intencja
W drugiej części rozmyślania Męki Pańskiej będziemy rozważali, co Pan Jezus wycierpiał od niesłusznego przed sądem oskarżenia aż do okrutnego cierniem ukoronowania. Te zaś rany, zniewagi i zelżywości temuż Jezusowi cierpiącemu ofiarujemy, prosząc Go o pomyślność dla Ojczyzny naszej, o pokój i zgodę dla wszystkich narodów, a dla siebie o odpuszczenie grzechów, oddalenie klęsk i nieszczęść doczesnych, a szczególnie zarazy, głodu, ognia i wojny.
Hymn
- Przypatrz się; duszo, jak cię Bóg miłuje,
Jako dla ciebie sobie nie folguje.
Przecież Go bardziej, niż katowska dręczy.
Złość twoja męczy. - Stoi przed sędzia Pan wszego stworzenia,
Cichy Baranek, z wielkiego wzgardzenia
Dla białej szaty, którą jest odziany,
Głupim nazwany. - Za moje złości grzbiet srodze biczują
Pójdźmy grzesznicy oto nam gotują
Ze Krwi Jezusa dla serca ochłody
Zdrój żywej wody. - Pycha światowa niechaj, co chce wróży,
Co na swe skronie wije wieniec z róży,
W szkarłat na pośmiech, cierniem Król zraniony
Jest ozdobiony! - Oby się serce we zły rozpływało,
Że Cię, mój Jezu sprośnie obrażało!
Żal mi, ach żal mi ciężkich moich złości
Dla Twej miłości!
Lament duszy nad cierpiącym Jezusem
- Jezu, od pospólstwa niewinnie
Jako łotr godzien śmierci obwołany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od złośliwych morderców
Po ślicznej twarzy tak sprośnie zeplwany,
Jezu mój kochany! - Jezu, pod przysięgą od Piotra
Po trzykroć z wielkiej bojaźni zaprzany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od okrutnych oprawców
Na sąd Piłata, jak zabójca szarpany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od Heroda i dworzan,
Królu niebieski, zelżywie wyśmiany,
Jezu mój kochany! - Jezu, w białą szatę szydersko
Na większy pośmiech i hańbę ubrany,
Jezu mój kochany! - Jezu, u kamiennego słupa
Niemiłosiernie biczmi wysmagany,
Jezu mój kochany! - Jezu, przez szyderstwo okrutne
Cierniowym wieńcem ukoronowany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od żołnierzy niegodnie
Na pośmiewisko purpurą odziany,
Jezu mój kochany! - Jezu, trzciną po głowie bity,
Królu boleści, przez lud wyszydzany,
Jezu mój kochany!
Bądź pozdrowiony, bądź pochwalony,
Dla nas zelżony i pohańbiony.
Bądź uwielbiony, bądź wysławiony,
Boże nieskończony!
Rozmowa duszy z Matką Bolesną
- Ach, widzę Syna mojego
Przy słupie obnażonego,
Rózgami zsieczonego! - Święta Panno, uproś dla mnie,
Bym ran Syna Twego znamię
Miał na sercu wyryte! - Ach, widzę jako niezmiernie
Ostre głowę rani ciernie!
Dusza moja ustaje! - O Maryjo, Syna swego,
Ostrym cierniem zranionego,
Podzielże ze mną mękę! - Obym ja, Matka strapiona,
Mogła na swoje ramiona
Złożyć krzyż Twój, Synu mój! - Proszę, o Panno jedyna,
Niechaj krzyż Twojego Syna
Zawsze w sercu swym noszę!
Któryś za nas cierpiał rany,
Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami!. (3 razy)
CZĘŚĆ TRZECIA
Tę część Gorzkich żali odprawia się w III Niedzielę Wielkiego Postu i w Niedzielę Palmową.
Intencja
W tej ostatniej, części będziemy rozważali, co Pan Jezus cierpiał od chwili ukoronowania aż do ciężkiego skonania na krzyżu. Te bluźnierstwa, zelżywości i zniewagi, jakie Mu wyrządzono, ofiarujemy za grzeszników zatwardziałych, aby Zbawiciel pobudził ich serca zbłąkane do pokuty i prawdziwej życia poprawy, oraz za dusze w czyśćcu cierpiące, aby im litościwy Jezus Krwią swoją świętą ogień zagasił: prośmy nadto, by i nam wyjednał na godzinę śmierci skruchę za grzechy i szczęśliwe w łasce Bożej wytrwanie.
Hymn
- Duszo oziębła czemu nie gorejesz,
Serce me, czemu całe nie truchlejesz?
Toczy twój Jezus z ognistej miłości
Krew w obfitości. - Ogień miłości, gdy Go tak rozpala,
Sromotne drzewo na ramiona zwala;
Zemdlony Jezus pod krzyżem uklęka,
Jęczy i stęka. - Okrutnym katom posłusznym się staje,
Ręce i nogi przebić sobie daje,
Wisi na krzyżu, ból ponosi srogi
Nasz Zbawca drogi. - O słodkie drzewo, spuśćże nam już ciało,
Aby na tobie dłużej nie wisiało!
My je uczciwie w grobie położymy,
Płacz uczynimy. - Oby się serce we łzy rozpływało,
Że Cię mój Jezu, sprośnie obrażało!
Żal mi, ach żal mi ciężkich moich złości
Dla Twej miłości! - Niech Ci, mój Jezu, cześć będzie w wieczności
Za Twe obelgi, męki, zelżywości,
Któreś ochotnie, Syn Boga jedyny,
Cierpiał bez winy!
Lament duszy nad cierpiącym Jezusem
- Jezu, od pospólstwa niezbożnie
Jako złoczyńca z łotry porównany,
Jezu mój kochany! - Jezu od Piłata niesłusznie
Na śmierć krzyżową za ludzi skazany,
Jezu mój kochany? - Jezu, srogim krzyża ciężarem
Na kalwaryjskiej drodze zmordowany,
Jezu mój kochany! - Jezu, do sromotnego drzewa
Przytępionymi gwoźdźmi przykowany,
Jezu mój kochany! - Jezu, jawnie pośród dwu łotrów
Na drzewie hańby ukrzyżowany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od stojących wokoło,
I przechodzących szyderczo wyśmiany,
Jezu mój kochany! - Jezu, bluźnierstwami od złego
Współwiszącego łotra wyszydzony.
Jezu mój kochany! - Jezu, gorzką żółcią i octem
W wielkim pragnieniu napawany,
Jezu mój kochany! - Jezu, w swej miłości niezmiernej
Jeszcze po śmierci włócznią przeorany,
Jezu mój kochany! - Jezu, od Józefa uczciwie
I Nikodema w grobie pochowany,
Jezu mój kochany!
Bądź pozdrowiony, bądź pochwalony,
Dla nas zelżony i pohańbiony.
Bądź uwielbiony, bądź wysławiony,
Boże nieskończony!
Rozmowa duszy z Matką Bolesną
- Ach, ja Matka boleściwa
Pod krzyżem stoję smutliwa,
Serce żałość przejmuje. - O Matko, niechaj prawdziwie,
Patrząc na krzyż żałośliwie,
Płaczę z Tobą rzewliwie! - Jużci, już moje Kochanie
Gotuje się na konanie!
Toć i ja z Nim umieram! - Pragnę, Matko, zostać z Tobą,
Dzielić się Twoją żałobą
Śmierci Syna Twojego. - Zamknął słodką Jezus mowę
Już ku ziemi skłania głowę,
Żegna już Matkę swoją! - O Maryjo, Ciebie proszę,
Niech Jezusa rany noszę
I serdecznie rozważam.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami. (3 razy)
JEZUS NA ŚMIERĆ OSĄDZONY
«Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci na nią kamień». (…) «Kobieto, gdzież oni są? Nikt cię nie potępił?» A ona odrzekła: «Nikt, Panie!» Rzekł do niej Jezus: «I Ja ciebie nie potępiam. Idź, a od tej chwili już nie grzesz!».
(J 8, 7.10-11)
Gdy stanę przed sądem, osądem własnym i cudzym – jest nadzieja, że przyjmę usprawiedliwienie od Jezusa, który jest Prawdą i Miłosierdziem.
Któryś za nas cierpiał rany,
Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami!
